Doğumsal Katarakt

Katarakt, gözümüzün içerisindeki lensin yani kendi merceğimizin saydamlığını yitirerek bulanıklaşmasıdır. Erişkin kataraktları genellikle ileri yaşlarda ortaya çıkar. Yaş aldıkça vücudun her organı gibi göz ve özellikle göz lensinde bozulmalar meydana gelir ve lens bulanıklaşır, puslanır. 

Doğumsal (Konjenital) Katarakt Nedir? 

Katarakt ileri yaşlarda görülen bir hastalık olarak bilinse de bazen bebeklik çağında hatta doğumdan itibaren de görülür. Lensin saydamlığını kaybetmesi ve opaklaşması olarak bilinen kataraktın doğuştan itibaren görülmesinin nedenleri arasında; akraba evlilikleri, annenin gebelik esnasında kullandığı ilaçlar, enfeksiyonlar, bebek henüz anne karnında embriyo halindeyken radyasyona maruz kalması ve sigara kullanımı gibi dış etkenler de bulunmaktadır. Bebeklerdeki kataraktın erken dönemde (ilk 12 haftada) tanı konulup ameliyat edilmesi oldukça önemlidir. Erişkinlerde 3 aya kadar müdahale edilmediğinde çok fazla problem teşkil etmezken bebeklerde erken müdahale etmek oldukça önemlidir. 
 

Bebeklerde Katarakt Nasıl Anlaşılır? 

Bebeğin gözlerinde beyazlık varsa ve ışığa tepki vermiyorsa hemen uzman bir hekime başvurulmalı ve kontrol sağlanmalıdır. Doğumsal katarakt tek gözde olabileceği gibi her iki gözde de varlık gösterebilir. Katarakt fark edildiğinde hemen müdahale edilmezse kalıcı görme bozukluklarına sebep olabilir. Doğumda başlangıç seviyesinde gözlemlenen katarakt, çocuk yaşlara erişildiğinde ilerleyebilir, göz kayması ve şaşılığa sebebiyet verebilir. Gözle görülür bir belirti olmasa bile bebeğe doğumdan itibaren hekimin önerdiği sıklıkta göz kontrolü yaptırılması olası hastalıkların tedavi ve teşhisi açısından büyük önem taşımaktadır. 
 

Doğumsal Katarakt Nasıl Tedavi Edilir? 

Doğumsal kataraktın da tek tedavi yöntemi cerrahidir. Gelişmiş lazer teknolojileri ile yapılan operasyonlarda bebeklikten itibaren sağlıklı bir görüş sağlanabilmektedir. 2 yaşından sonra ise göz içi mercek yerleştirme yöntemi de uygulanabilir. En uygun tedavi yöntemini hekiminiz önerecektir. Doğumsal kataraktta en sık görülen problem göz tembelliği olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunun önüne geçebilmek için ameliyatın ardından gözlük veya kontakt lens kullanılabilir ya da kapama yöntemi uygulanabilmektedir. 
 

Bebeklerde Tedavi Edilen Katarakt İleri Yaşlarda Tekrarlar Mı? 

Katarakt gelişen doku yani lens çıkarılıp yerine yeni bir lens konulur. Yeni konulan mercekte de katarakt gelişmeyeceği için rahatsızlık tekrar etmez. 

Sık Sorulan Sorular 

• Doğumsal katarakt bebeklerde kalıcı körlüğe neden olur mu?

Evet, doğumsal katarakt zamanında fark edilip tedavi edilmezse kalıcı görme kaybına, hatta körlüğe yol açabilir. İlk 12 hafta içinde tanı konulması ve cerrahi müdahalenin yapılması gerekiyor. Çünkü bu dönem, görme gelişimi açısından kritik bir süreçtir. Kataraktlı lens, gözün görsel uyarıları düzgün bir şekilde algılamasını engellediği için beyinle göz arasındaki bağlantılar zayıf gelişebilir ve bu da göz tembelliğine ya da kalıcı görme kaybına neden olabilir. 

• Doğumsal katarakt ameliyatı ne zaman yapılmalıdır?

• Doğumsal kataraktın genetik geçiş riski var mı?

Evet, doğumsal kataraktın bazı türleri genetik kökenlidir ve aile bireyleri arasında geçiş gösterebilir. Akraba evliliği olan ailelerde doğumsal katarakt görülme sıklığı artmaktadır. Genetik geçiş dışında annenin hamilelik döneminde geçirdiği enfeksiyonlar, radyasyona maruz kalma, bazı ilaçların kullanımı ve sigara gibi çevresel faktörler de doğumsal katarakta yol açabilir.

• Doğumsal katarakt ameliyatı sonrası çocuklar normal şekilde görebilir mi?