Serebral Palsi Tanı ve Tedavisi
Serebral Palsi Tanı ve Tedavisi
Serebral Palsi, erken fetal dönem ile beş yaş arasında meydana gelen beyin hasarı sonucunda oluşan kas kullanma güçlüğü olarak ifade edilebilmektedir. 

Serebral Palsi Belirtileri

Beyin hasarının boyutuna göre değişebilen en yaygın gözlenen serebral palsi belirtileri :
• Çocuklardaki gelişim gerilikleri
• Geç emekleme, geç yürüme
• Kol ve bacaklarda gerginlik veya gevşeklik
• Duruş bozukluğu
• İstem dışı kas hareketleri
• Konuşma güçlüğü 
• Zeka geriliği olarak iletilmektedir. 


Serebral Palsi Nedenleri

Serebral Palsi, çocuklardaki engellilik nedenleri arasında ilk sırada yer almaktadır. Karşılaşılma istatistiği oldukça yüksek olan serebral palsi, hasarın beynin hangi bölgesinde ne ölçüde hasar yarattığına göre sonuçlara neden olmaktadır. Ortaya çıkma nedeni tam olarak bilinmese de beyin hasarı yaratabilecek nedenler şöyle sıralanmaktadır:,
• Erken doğum
• Kaza kaynaklı kafa travmaları
• Doğum esnasında bebeğin beynine oksijen gitmemesi
• Anne karnında bebeğin beynine kan akışında sorun oluşması
• Rahimde veya doğumda bebekte gelişen beyin kanaması
• Annenin hamilelikte geçirdiği enfeksiyonlar
• Rahimde veya doğduktan sonra bebekte oluşabilen beyin iltihaplanmaları 
 

Serebral Palsi Tipleri

 
Spastik Tip Serebral Palsi
Kas sertliklerine, zor hareket etmeye, ani reflekslere neden olabilen spastik serebral palsi 
İleri dönemde kafayı ve gövdeyi kontrol etmekte zorluğa, nefes darlığına ve yürüme bozukluklarına ve felce yol açabilmektedir.
 
Ataksik Tip Serebral Palsi
En nadir görülen serebral palsi tiplerinden biri olan ataksik tip denge sorunları ve derinlik algısında probleme neden olmakla birlikte, bu tipte serebral palsi yaşayan çocuklar yazmakta, nesneleri kavramakta sorun yaşayabilmekte ve koordinasyon problemleri yaşayabilmektedir.
 
Hipotonik Tip Serebral Palsi
Hipotonik tip serebral palsi hastaları çok gevşek kaslara sahiptir, kaslarını kontrol etmeleri çok zordur. Hipotonik tip serebral palsi konuşma güçlüğü ve yürüme bozukluklarıyla da seyredebilmektedir.
 
Atenoid Tip Serebral Palsi
Vücudun üst bölgesinde (kol, bacak ve ellerde) istemdışı hareketlere yol açan atenoid serebral palsi tipinde ilerleyen tablolarda yüz ve dil kaslarının da etkilenmesi mümkün olabilmektedir.
 
Karışık Tip Serebral Palsi
Karışık tip serebral palsi genellikle spastik ve atetoid serebral palsinin bir karışımı şeklinde görülmekle birlikte farklı tiplerin karışımı olarak da ortaya çıkabilmektedir.


Serebral Palsi Tedavisi

Serebral Palsi nedeniyle oluşan beyin hasarını tedavi ile geri döndürmek mümkün olmamakla birlikte, erken teşhis ve tedavi sayesinde çocuğun birçok becerisini yeniden kazanması mümkün olabilmektedir. Fizik tedavi, botoks, kaş gevşetici ilaçlar, cerrahi işlemler, konuşma terapileri v.b tedaviler ve ebeveynlerin desteği ile serebral palsi hastası çocukların hayat kalitesi büyük oranda yükselebilmektedir.
 

Sık Sorulan Sorular

Serebral palsi nedir

Serebral palsi, doğum öncesi, doğum sırası veya doğumdan hemen sonra gelişen beyin hasarına bağlı olarak ortaya çıkan, kalıcı ancak ilerleyici olmayan bir motor bozukluktur. Kas hareketleri, duruş ve koordinasyonu etkileyen bu durum genellikle yaşam boyu devam eder.
Serebral palsi nedir sorusunun yanıtı, aslında çok geniş bir çerçeveyi kapsar çünkü hastalık farklı şiddet ve türlerde olabilir. Zekâ seviyesinden bağımsızdır; bazı bireyler zihinsel olarak tamamen sağlıklı olabilirken, bazıları gelişimsel destek gerektirebilir.

Serebral palsi belirtileri

Serebral palsi belirtileri her bireyde farklı şekilde ortaya çıkabilir. Bazı çocuklarda belirtiler doğumdan hemen sonra fark edilirken, bazılarında tanı ilerleyen aylarda konulabilir.
En sık karşılaşılan belirtiler:
  • Kaslarda aşırı sertlik ya da gevşeklik
  • Kas tonusunda dengesizlik
  • Oturma, emekleme ve yürümede gecikmeler
  • Tek elle oynamaya meyil (diğer kolu kullanmama)
  • Reflekslerin beklenenden uzun sürmesi
  • Yutma güçlüğü
  • Konuşmada gecikme
    Bu belirtilerin fark edilmesi durumunda çocuk nörolojisi uzmanına başvurulmalıdır.

Serebral palsi tipleri

Serebral palsi tipleri genellikle etkilenen kas grubuna ve hareket bozukluğunun türüne göre sınıflandırılır.
Spastik tip: Kaslar aşırı gergindir ve hareketler kısıtlıdır. En yaygın formudur.
Atetoid (diskinetik) tip: İstemsiz hareketler sık görülür. Özellikle eller, kollar ve yüz kasları etkilenir.
Ataksik tip: Denge ve koordinasyon problemleri ön plandadır.
Karma tip: Birden fazla formun bir arada görüldüğü durumdur.
Her tipte semptomlar farklılık gösterdiğinden, tedavi yaklaşımı da kişiye özel planlanır.

Serebral palsi tedavisi

Serebral palsi tedavisi hastalığın türüne ve şiddetine göre planlanır. Tedavinin amacı, kişinin günlük yaşamda bağımsızlığını artırmak ve yaşam kalitesini yükseltmektir.
Tedavi genellikle multidisipliner bir yaklaşım gerektirir.
Fizyoterapi: Kasların güçlenmesi, hareket kabiliyetinin artırılması için temel yöntemdir.
Ergoterapi: Günlük yaşam becerilerinin kazandırılmasını hedefler.
Konuşma terapisi: Yutma ve konuşma güçlüğü olan çocuklara yöneliktir.
Ortopedik destekler ve cihazlar: Destekli yürüme, koltuk değneği veya ortez kullanımı.
İlaç tedavisi: Kas spazmlarını azaltmak için bazı ilaçlar kullanılabilir.
Cerrahi: Nadiren, kas gevşetme ya da kemik düzeltme ameliyatları uygulanabilir.
Tedavi sürecinde ebeveynlerin desteği ve sabrı çok önemlidir.

Yenidoğanda serebral palsi belirtileri

Yenidoğanda serebral palsi belirtileri bazen çok belirsiz olabilir. Bu yüzden ailelerin dikkatli gözlemi önemlidir.
Dikkat edilmesi gereken erken belirtiler:
  • Yenidoğanın kollarını ya da bacaklarını çok az veya aşırı hareket ettirmesi
  • Tek tarafa daha fazla ağırlık vermesi
  • Emme ve yutma problemleri
  • Normal reflekslerin uzun sürmesi ya da hiç görülmemesi
  • Baş kontrolünde gecikme
    Bunlar yalnızca bir gelişim gecikmesinin değil, aynı zamanda erken dönem serebral palsi göstergesi olabilir. Tanı konulması için uzman görüşü gereklidir.

Serebral palsi hastalığı

Serebral palsi hastalığı, kalıcı olmasına rağmen erken tanı ve tedavi ile etkileri büyük oranda azaltılabilir. Bu rahatsızlık genellikle doğum sırasında yaşanan oksijen yetersizliği, beyin kanaması, enfeksiyon veya genetik yatkınlık sonucu gelişir.
Beyindeki hasarın yeri ve yaygınlığı hastalığın şiddetini belirler. Zamanla ilerlemez ancak büyüme döneminde semptomlar daha belirgin hâle gelebilir. Bu nedenle düzenli gelişim takibi çok önemlidir.

İstemsiz hareketler serebral palsinin işareti midir?

Evet, istemsiz hareketler özellikle atetoid tip serebral palside sık görülen bir belirtidir. Kişi kontrolsüz el, kol, yüz veya dil hareketleri sergileyebilir.
Bu tür hareketler özellikle heyecan, stres ya da yorgunluk sırasında artabilir.
İstemsiz hareketler, kişinin motor kontrolünü ve günlük aktivitelerini zorlaştırabilir. Tedavi sürecinde fizyoterapi ve özel tekniklerle bu semptomlar azaltılabilir.
Oluşturma Tarihi : 05.05.2022
Güncelleme Tarihi : 02.05.2025
Editör : Yeliz Yiğit
Bu internet sitesi veri politikalarına uygun çerezler kullanır. Bu internet sitesine bakmaya devam etmeniz, çerez kullanımımızı kabul ettiğiniz anlamına gelir. Detaylar için tıklayınız.
x
İletişim Formu Covid-19 Önlemleri